logo
Zdjęcie 1 Zdjęcie 2 Zdjęcie 3

Historia Szkoły





Historia Szkoły Podstawowej w Zagórowie

Powstanie i Organizacja Szkoły

Do Wybuchu II Wojny Światowej

Historia Szkoły Podstawowej w Zagórowie sięga już XVI wieku. Pierwsze wzmianki o szkole odnaleźć można w notatkach parafialnych prowadzonych przez księdza Jana Sowińskiego, zamordowanego w obozie koncentracyjnym w Dachau. Znajduje się tam wzmianka z 1592 roku, w której jest mowa o rektorze szkoły Jakubie Barkalewiczu, utrzymywanym przez tutejszego plebana. Była to szkoła parafialna, w której przygotowywano chłopców do usług kościelnych, uczono katechizmu, śpiewu w chórze kościelnym, modlitw, czytania, pisania i rachowania.

Nazwa - szkoły parafialne, utrzymała się w Polsce do momentu zakładania przez Komisję Edukacji Narodowej szkół ludowych. Rok 1864 przyniósł zmiany organizacyjne w polskim szkolnictwie, początkowo w szkołach średnich następnie w szkołach podstawowych w mieście i ludowych szkołach wiejskich. Związane to było ze stopniowym wprowadzaniem do szkól języka rosyjskiego. Zajęcia w szkole mieli odtąd prowadzić wyłącznie mianowani nauczyciele rządowi, co spowodowało odsunięcie na pewien czas od nauczania miejscowych duchownych. W tym czasie również w Zagórowie nauczycielem był Rosjanin nazwiskiem Przezurski. Urzędował on do roku 1868. Rusyfikacja szkolnictwa spotkała się ze sprzeciwem młodzieży szkolnej, przejawiającym się w stosowaniu oporu biernego wobec narzuconego obcego systemu dydaktyczno-wychowawczego. Narastające nastroje antyrosyjskie ujawniły się szczególnie ostro podczas rewolucji lat 1905-1907, kiedy dotychczasowe formy oporu przekształciły się w opór czynny.

W okresie tych burzliwych wydarzeń raz po raz dochodziło do antyrządowych wystąpień młodzieży oraz strajków szkolnych. Miały one również miejsce w Zagórowie i innych miejscach powiatu słupeckiego, m. in. w Słupcy, Lądku, Pyzdrach. W wielu szkołach doszło do ekscesów antyrosyjskich: wybijano szyby w oknach, niszczono emblematy rosyjskie i wiszące na ścianach portrety carskie, zamazywano na budynkach szkolnych tablice z rosyjskimi napisami i zastępowano je polskimi. Były to m. in. w szkołach w Zagórowie, Słupcy, Lądku, Pyzdrach, Kleczewie, Królikowie, Szymonowicach. Pod wpływam wydarzeń rewolucyjnych i masowych strajków szkolnych rząd carski zmuszony był pójść na pewne ustępstwa w zakresie nauczania języka polskiego, tolerancji religijnej i nieznacznych swobód obywatelskich. Na skutek tych żądań rząd carski zezwolił w 1905r. na utworzenie w Zagórowie szkoły dla dziewcząt. W tym samym roku zrezygnowano z nauczania wyłącznie w języku rosyjskim. Po 1905 roku nauka odbywała się w języku rosyjskim w godzinach przedpołudniowych, a popołudniami nauczano języka polskiego i historii Polski. W roku 1906 nadarzyła się możliwość zorganizowania szkoły elementarnej w zakresie trzech oddziałów. Była co prawda w Zagórowie szkoła powszechna, rządowa z wykładowym językiem rosyjskim, ale mogły uczęszczać do niej dzieci tylko obywateli „numerowanych”, tych których nieruchomości były określone w tabeli likwidacyjnej. Dla dzieci nieuprzywilejowanych organizowano nauczanie tajne, jednak było ono przez rząd ścigane i karane aresztem lub grzywną. Dzięki miejscowej Straży Pożarnej, a właściwie dzięki staraniom jej naczelnika dr Konstantego Lidmanowskiego i księdza kanonika Kazimierza Pęcherskiego powstaje przy straży szkoła elementarna. Każdy przysyłający do niej dziecko wpłacał do kasy straży jednego obola miesięcznie, biedniejsi byli zaś z tej opłaty zwolnieni. Szkoła zasilana była również funduszami Polskiej Macierzy Szkolnej. Prosperowała ona jednak z przerwami i nie obejmowała wszystkich dzieci, uczęszczało jednak do niej co roku około 150 dzieci. Szkoła ta mieściła się w domu na rogu ulicy Krzywej i Pocztowej. Uczono w niej po polsku, a języka rosyjskiego tylko dla zmylenia władz carskich. Szkoła ta istniała do chwili wybuch I wojny światowej, do roku 1914. Po upadku caratu szkoła rządowa została rozszerzona, a dostęp do niej uzyskały wszystkie dzieci. Odzyskanie niepodległości w 1918r. przyniosło istotne zmiany w szkolnictwie, dotknęły one również szkołę w Zagórowie, która została przekształcona w Siedmioklasową Szkołę Podstawową. Nauczanie w niej stało się koedukacyjne, powszechne i przepisami prawnymi obowiązujące dzieci od lat 7 do 14. W pierwszym okresie istnienia Państwa Polskiego podstawowym zadaniem władz oświatowych było przejęcie szkolnictwa porozbiorowego i rozpoczęcie jego unifikacji. Napotykano na poważne trudności wynikające z faktu, że przez lata oświata podporządkowana była polityce państw zaborczych i z faktu wielkiego zróżnicowania ustroju szkolnego i stanu oświaty.